Kalendarium Iławy

1249 – Krzyżacy zajęli teren dzisiejszej Iławy, należący pierwotnie do Pomezan.
1305 – Sieghard von Schwartzburg, komtur z Dzierzgonia założył w miejscu staropruskiej osady Ylavia, obecną Iławę.
1317 – Komtur dzierzgoński Luter von Braunschweig potwierdził przywilej lokacyjny z 1305.
1340 – Iława przechodzi z komturii dzierzgońskiej do ostródzkiej.
1454 – Iława wraz z Ostródą wstąpiła do Związku Pruskiego.
1466 – Na mocy pokoju toruńskiego południowa Pomezania wraz z Iławą pozostała pod panowaniem Krzyżaków, jednak już jako lenno polskie.
1513 – Miasto zostało przekazane w dzierżawę (do 1521) biskupowi pomezańskiemu Hiobowi
von Dobeneck.
1517 – W pobliżu Bramy Polskiej wybudowano szpital.
1520 – Iławę zajęły wojska polskie.
1522 – Albert Hohenzollern obdarował braci Pawła i Wolfa Fasoltów starostwem iławskim.
1526 – Do Iławy przybył pierwszy proboszcz ewangelicki, Georg Link.
1540 – Pierwszym, potwierdzonym w dokumentach, burmistrzem Iławy był Nickiel Heiner.
1547 – Starostwo iławskie kupił za 19 tysięcy marek starosta ostródzki i miłakowski, Wolf von Kreytzen.
1576 – W Iławie mieszkało 410 osób.
1651 – Pożar miasta.
1676 – W Iławie jest apteka.
1678 – Pożar miasta.
1686 – Kolejny pożar miasta.
1690 – Ród von Kreytzena sprzedał starostwo Iławskie za 33 tysiące guldenów polskich staroście dobrowieńskiemu, Ernestowi Finck.
1693 – Remont murów obronnych.
1700 – Iława ma dwa hotele, jednopokojowy „Biały Łabędź” i dwupokojowy „Czarny Orzeł”.
1706 – Najgroźniejszy pożar miasta, spłonął m.in. ratusz, szpital, browar, szkoła.
1726 – Za kwotę 140 talarów wybudowano nowy browar.
1736 – Dzięki decyzji króla Prus, Iława uzyskała samodzielne sądownictwo, niezależne od dziedzicznych starostów miasta.
1750 – W Iławie jest lekarz.
1752 – Zmarł dziedziczny właściciel Iławy, Wilhelm Albrecht von Finckenstein.
1758 – W Iławie, przez cztery lata stacjonowały wojska rosyjskie, których utrzymanie spadło na mieszkańców.
1772 – W Iławie było 924 mieszkańców stałych i 128 żołnierzy garnizonu.
1784 – Właściciel starostwa iławskiego, Konrad Albrecht Friedrich Finck von Finckenstein sprzedał je hrabiemu Karolowi Ludwikowi Aleksandrowi von Dohna – Schlodienowi.
1790 – Powstała szkoła dla dziewcząt.
1805 – wyprodukowano 1272 beczułki piwa i 270 antałków gorzałki.
1806 – w mieście stacjonowało 17 000 żołnierzy francuskich.
1808 – W Iławie mieszkało m.in. 43 szewców, 20 sukienników, 8 krawców, 5 kołodziejów, 5 kowali, 4 ślusarzy, 3 tokarzy, a także aptekarz i chirurg.
1817 – Wybudowano więzienie.
1831 – Epidemia cholery, zmarło 205 osób.
1848 – Jeziorak stał się wyłączną własnością miasta.
1860 – Oddano do użytku iławską odnogę Kanału Ostródzko-Elbląskiego.
1872 – Otwarto linię kolejową łączącą Toruń-Iławę-Ostródę-Wystruć.
1875 – Zaczęła się ukazywać się gazeta „Deutsch-Eylauer Zeitung”.
1891 – Powstała szosa Iława – Ostróda.
1897 – W Iławie powstała sieć gazownicza.
1898 – Początek iławskich wodociągów.
1899 – Drewniany most przez jezioro w Iławie zastąpiono żelaznym.
1900 – W Iławie było 351 zakładów przemysłowych i warsztatów rzemieślniczych.
1900 – Wybrukowano Staafelderstrasse (obecnie Dąbrowskiego).
1900 – Powstał stały most na Iławce.
1900 – Rozbudowano gazownie miejską.
1900 – Dalsze, stopniowe uruchamianie w Iławie wodociągów i kanalizacji.
1902 – Powstała miejska kasa oszczędności.
1902 – Nad Jeziorakiem powstało kąpielisko miejskie.
1908 – W tzw. małym lesie wybudowano muszlę koncertową i restaurację.
1910-1912 – Wzniesiono, kosztem 200 tys. marek, neobarokowy ratusz.
1913-1914 – Trwają przygotowania miasta do wojny. Powstają liczne koszary wojskowe, blokhausy i inne fortyfikacje. Stacjonuje 45 tys. żolnierzy.
1920 – Po przegranej przez Niemcy, I w. światowej, przed zbliżającym się terminem plebiscytu, powstała mieszana Straż Bezpieczeństwa, złożona ze 105 Niemców i 45 Polaków.
1920 – Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu – w Iławie „za Polską” opowiedziało się 235 osób, czyli 5% głosujących, 50 osób w Prabutach, a 8 osób w Suszu.
1925 – Oddano do użytku 17 domów, w których było 161 mieszkań.
1927 – Otwarto kąpielisko miejskie.
1930 – Początek działalności NSDAP.
1932 – Codziennie z dworca kolejowego w Iławie odjeżdżały cztery pociągi do Berlina, osiem do Malborka i po jednym do Warszawy i Wrocławia. Kursowały też autobusy do Kisielic i do Zalewa.
1936 – Ok. 80% mieszkańców Iławy miało kanalizację w mieszkaniach.
27.03.1936 – sterowce LZ 129 „Hindenburg” i LZ 127 „Graf Zeppelin”, w ramach akcji agitacyjnej przyłączenia Nadrenii do Niemiec, krążą wookół i nad Iławą .
1939 – Po Jezioraku pływają dwa statki osobowe, jeden towarowy, zawijają statki z Ostródy i z Elbląga.
1939 – W Iławie były cztery tartaki, dwie cegielnie, krochmalnia, fabryka mebli, fabryka papy, zakład naprawy maszyn rolniczych, wytwórnia octu, młyn i browar.
1939 – Powstał, naprzeciwko dworca kolejowego obóz karny, będący filią więzienia w Sztumie.